Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Σε βυζαντινά χρονικά και ιατρικά συγγράμματα, αλλά και σε πολλές αγιολογικές πηγές, αναφέρονται αρκετές ασθένειες του γυναικείου φύλου. Κάποια απ' αυτά μάλιστα καταγράφουν και θεραπείες γυναικών από ανίατες ή επίπονες ασθένειες, που μπορούσαν να τις περιθωριοποιήσουν κοινωνικά ή και να αποβούν μοιραίες για τη ζωή τους.
Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα (Κυριακή Ι΄ Λουκά, 13: 10-17) ο Χριστός θεραπεύει τη συγκύπτουσα γυναίκα μέσα σε μια ιουδαϊκή συναγωγή, ημέρα αργίας του Σαββάτου. Η γυναίκα ήταν άρρωστη για δεκαεπτά ολόκληρα έτη. Ο αρχισυνάγωγος αγανακτεί για την κατάλυση της αργίας του Σαββάτου. Ο Χριστός αποκαλεί τη συγκύπτουσα γυναίκα «θυγατέρα του Αβραάμ», καυτηριάζοντας με αυτόν το τρόπο την υποκρισία των Φαρισαίων. Η απραξία των Ιουδαίων την ημέρα του Σαββάτου, με το εν λόγω θαύμα του Χριστού αντισταθμίζεται με πράξη αγάπης για τον άνθρωπο, ιδιαίτερα για μια γυναίκα που, στην εποχή του, η θέση της στον κοινωνικό περίγυρο ήταν υποτιμητική.
«Για την Εκκλησία», γράφει ο Σταύρος Σ. Φωτίου, «οι θεσμοί υπάρχουν και δικαιολογούν την ύπαρξή τους όταν εξυπηρετούν και όχι όταν καταδυναστεύουν τον άνθρωπο. Οι νόμοι είναι μέσο και όχι σκοπός, αυτό που σώζει τον άνθρωπο δεν είναι ο τύπος αλλά το πνεύμα του νόμου. Προτεραιότητα έχει το πνεύμα και όχι το γράμμα του νομοθέτη. Η απολυτοποίηση των νόμων και η τοποθέτησή τους πάνω από τον άνθρωπο είναι παντελώς απαράδεκτη»· [ΣΤΑΥΡΟΣ Σ. ΦΩΤΙΟΥ. (2000). Ορθόδοξα Μηνύματα. Ερμηνεία Ευαγγελικών Περικοπών. Συμβολή στη διδασκαλία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Αγωγής. Αθήνα: Γρηγόρης, σ. 63].
Η υποκρισία κι ο φαρισαϊσμός, ακόμη περισσότερο από την εποχή των Φαρισαίων είναι θεριεμένη και σήμερα… και σε κατ’ επίφασιν χριστιανούς. «Την καλησπέρα μου στα ιδανικά σας», απαντά ο Νίκος Καρούζος.
Μικρογραφία με τον Χριστό και την συγκύπουσα γυναίκα, από το Τετραευαγγέλιο με δερματόδετη στάχωση, μικρογράμματη γραφή, πλουσιότατη εικονογράφηση και εξαιρετικές μικρογραφίες. Χρονολογείται μεταξύ 12ου και 13ου αιώνα. Ανήκει στη λεγόμενη ομάδα της Νίκαιας, της οποίας πολλά χειρόγραφα συνδέονται με τα καλλιτεχνικά εργαστήρια της Κύπρου και της Παλαιστίνης, φ. 203r. Ιστορική Βιβλιοθήκη του πάλαι ποτέ Γυμνασίου Μυτιλήνης, νυν Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.