Σάββατο 19 Ιουνίου 2021

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: «διηγηματογράφος πανανθρώπινος, πέρα από καιρό και τόπο, αλλά κάθε καιρού και τόπου»

«Όταν σταματήσεις με πλεούμενο στα Καστρονήσια, κάτω από το Κάστρο της Σκιάθος, περνώντας δίπλα από την αθέατη ξέρα που παραμονεύει κρυμμένη εκεί κοντά τον ακάτεχο να του τσακίσει, με φουρτούνα ή με καλοσύνη, ακόμα καλύτερα τα παΐδια· όταν συλλογιστείς όλη τη μαγεμένη ενδοχώρα του νησιού – όχι άσχετη με το Πήλιο και τη μυθολογία του – που χάθηκε ή χάνεται στα χρόνια μας με την κάθοδο των μυρίων από παντού (καθώς η ζωή προχώρησε υπερβολικά γρήγορα και αλλάζει χέρια)· όταν λογαριάσεις τα σταθερά στοιχεία στον άνθρωπο, τα πολυθρύλητα τέτταρα των αρχαίων, και τα εφήμερα ή τα ιστορικά που έρχονται και παρέρχονται μαζί με τις εποχές, τόσο τις τέσσερις εποχές του χρόνου, όσο και τις χίλιες τέσσερις του λίθου, του χαλκού και του σίδερου, ή του Ναβουχοδονόσορα, του Ξέρξη και του Καρλομάγνου· όταν συνειδητοποιήσεις πόση ματαιότητα προϋποθέτουν όλες οι ερμηνείες των γραφτών όσες γίνονται (ή έγιναν) σήμερα με αφετηρία το Μαρξ ή το Φρόυντ – μια μικρή κοινωνία νησιώτικη του 19ου αιώνα με ορισμένο τύπο οικονομίας, είπαν, ή ανομολόγητα σπλαχνικά συμπλέγματα δεμένα αξεδιάλυτα με το παντοδύναμο, αλλά και πάγκοινο (προσθέτω), ένστιχτο της αναπαραγωγής – και σου φανερωθεί το μόνιμο στοιχείο, το ανερμήνευτο από τις ερμηνείες, που φωλιάζει άγραφο μέσα σου και αλάλητο κτήμα τε ες αιεί, προτού κάποιος μοναδικός τού χαρίσει τη ζωή, που είναι ταυτόχρονα δικιά σου και του καθενός ή όλων μας φωνή· όταν …· όταν…· όταν…· - τότε θα καταλάβεις (εδώ στα Καστρονήσια, κάτω από το Κάστρο της Σκιάθος, που σταμάτησες για λίγο με πλεούμενο μια μέρα καλοκαιρινή) πως ο μόνος Έλληνας διηγηματογράφος και ταυτόχρονα διηγηματογράφος πανανθρώπινος, πέρα από καιρό και τόπο, αλλά κάθε καιρού και τόπου, είναι ως τώρα τουλάχιστον – αξεπέραστος – ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης».


ΖΗΣΙΜΟΣ ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΣ. (2009). Collectanea. Αθήνα: Δόμος, σσ. 346-347 [648].

Παρασκευή 18 Ιουνίου 2021

Ντίνος Χριστιανόπουλος - Γιώργος Σεφέρης

«όπου και να ταξιδέψω, η Ελλάδα με πληγώνει

τόσες πληγές
μόνο το νόμπελ μπόρεσε να τις γιατρέψει».


ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ. (31998). Ποιήματα. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Διαγωνίου, σ. 285· [από τη συλλογή: Το κορμί και το σαράκι].

Πέμπτη 10 Ιουνίου 2021

Η Ανάληψη του Κυρίου


Η Ανάληψη του Κυρίου, φ. 241v, κώδ. 9, Τετραευάγγελο· Ιστορική Βιβλιοθήκη Γυμνασίου Μυτιλήνης, νυν Προτύπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου. [Το εν λόγω χφ., ανήκε στη βιβλιοθήκη του λόγιου Μητροπολίτη Μυτιλήνης Μελέτιου Φωτίου (1839 – 1843 και 1858 – 1867). Πρόκειται για ένα από τα πλουσιότερα εικονογραφημένα βυζαντινά χειρόγραφα του ευαγγελικού κειμένου. Ανήκει στη λεγόμενη Ομάδα της Νικαίας (13ο αιώνας). Περισσότερα: εδώ].