Η κοίμησις του Αγίου Εφραίμ του Σύρου

ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥΣ. Η κοίμησις του Αγίου Εφραίμ του Σύρου (Μονή Ιβήρων), 1923. Αραιωμένο μελάνι και χρώμα, 17Χ27 εκ. Συλλογή Ε & Γ. Δαλακούρα· [στο: Ιωσήφ Βιβιλάκης (επιμέλεια), Φώτης Κόντογλους. Εν εικόνι διαπορευόμενος. Εκατό χρόνια από τη γέννηση και τριάντα από την κοίμησή του, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1995, σ. 210].

Άγιος Ευθύμιος ο Μέγας και Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής: διά χειρός Μανουήλ Πανσέληνου

Άγιος Ευθύμιος ο Μέγας. 

Πρωτάτο, Καρυές Αγίου Όρους. 

Έργο του Μανουήλ Πανσέληνου (1290).

Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. 

Πρωτάτο, Καρυές Αγίου Όρους. 

Έργο του Μανουήλ Πανσέληνου (1290).

ΠΗΓΗ: Ι. Μ. ΧΑΤΖΗΦΩΤΗΣ. (1995). 

Μακεδονική Σχολή. 

Η Σχολή του Μανουήλ Πανσέληνου (1290-1320). 

Περίοδος ακμής της ελληνικής τέχνης. 

Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας, εικ.37, 43.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, εκ χειρός Διονυσίου του εκ Φουρνά των Αγράφων

Εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου από τον Άγιο Νικόλαο Φουρνάς, στην Ευρυτανία. Έργο κατά πάσα πιθανότητα του Διονυσίου του εκ Φουρνά, ιερομονάχου και αγιογράφου, γνωστού συγγραφέα της Ερμηνείας της Ζωγραφικής Τέχνης, το οποίο εξέδωσε στα 1909 ο Αθανάσιος Παπαδόπουλος - Κεραμεύς. (Φωτογραφία Πάνου Βασιλείου), [στη: Φιλολογική Πρωτοχρονιά 1962, σ. 238].

Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ: «Είδα τις ακτίνες του φωτός…».

«Οι συζητήσεις μαζί-του ήταν πάντοτε γεμάτες γλυκύτητα. Το πνεύμα-του ήταν φωτεινό, η καρδιά-του ανοιχτή σε όλους, η επιθυμία-του αλύγιστη και είχε το χάρισμα να μιλά ζωντανά χωρίς να κουράζεται. Τα λόγια-του δημιουργούσαν την εντύπωση ότι θα έφτανε μονάχα ο ήχος της φωνής-του για να γαληνέψει η ψυχή. Και όλα αυτά με ένα πνεύμα ταπείνωσης που έκανε τον διάλογο μαζί-του να ζεσταίνει την καρδιά και να φωτίζει το πνεύμα του συνομιλητή-του από τη λάμψη της δικής-του πνευματικής διαύγειας. Ξυπνούσε την ανάγκη της μεταμέλειας και ήταν για όλους πηγή χαράς και γαλήνης», (Χρονικά).

«Ο Σεραφείμ έλεγε συχνά “Απόκτησε εσωτερική ειρήνη και χιλιάδες άνθρωποι γύρω-σου θα σωθούν”. Η εφαρμογή αυτής της προτροπής όσο επίπονη και αν είναι μπορεί να αλλάξει μια ολόκληρη ζωή, μπορεί να θέσει τέλος σε συγκρούσεις και πολέμους και μπορεί να αλλάξει ακόμα και το πρόσωπο του κόσμου».

π. ΜΙΧΑΗΛ ΕΥΔΟΚΙΜΩΦ. (2010). «Είδα τις ακτίνες του φωτός…». Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος, μτφρ. Κώστας Μαργιόλης. Αθήνα: Εν πλω, σ. 45.

Χρόνος και ψευδαισθήσεις

«Ο χρόνος είναι αχώριστος. Εμείς τον χωρίζομε σε παρελθόν, παρόν και μέλλον. Όπως και ο χώρος. Εμείς τον χωρίζομε ή τον μετράμε. Ψευδαισθήσεις αυτά όλα δικές μας.

Αλλά και ο χωροχρόνος είναι αχώριστος. Εμείς τον χωρίζομε σε χώρο και χρόνο. Ακόμα μια – τρίτη – ψευδαίσθηση. Αυτά είναι συμπεράσματα της φυσικής (όχι δικές μου ή δικές σου αποκαλύψεις).

Και όμως ζούμε υποταγμένοι στις ψευδαισθήσεις αυτές, που για εμάς δεν είναι ψευδαισθήσεις (όπως η φυσική), αλλά σκληρή και αδυσώπητη πραγματικότητα με τιμές πραγματικές και για το χρόνο (ο χρόνος είναι χρήμα) και για το χώρο (ο χώρος πουλιέται και αγοράζεται, γίνεται σύνορα με συνθήκες να τα κατοχυρώνουν, ή στρατούς να τα υπερασπίζουν και άλλους στρατούς να τα παραβιάζουν ή να τα διεκδικούν). Τελικά μεγάλες αμφισβητήσεις, γύρω από τα δύο αυτά μεγέθη, μπορούν να οδηγήσουν σε ατομικές, οικογενειακές ή ομαδικές διεκδικήσεις και αναστατώσεις, ακόμα και σε πολέμους, παγκόσμιους και τοπικούς – η ιστορία είναι γεμάτη – δίχως να παύουν οι ψευδαισθήσεις αυτές (που για εμάς δεν είναι) να είναι ψευδαισθήσεις. Αϊ να βρεις άκρη, λοιπόν, με τέτοια διάσταση ανάμεσα πραγματικότητα και ψευδαίσθηση, ανάμεσα ψέμα και αλήθεια. Ταυτόχρονα, όμως, η διάσταση αυτή μηδενίζεται με μια ανεπαίσθητη διόρθωση στην οπτική γωνιά μας. Παράξενος κόσμος».

ΖΗΣΙΜΟΣ ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΣ. (2009). Collectanea. Αθήνα: Δόμος, σ. 591 [1007].